اگه نیاز به روانشناس داشتی کلیک کن... جلسه اولت رایگانه
غم و اندوه بخشی طبیعی زندگی انسان است. شما ممکن است زمانی که یکی از عزیزانتان را از دست میدهید یا وقتی با یک چالش مثل طلاق یا بیماری روبرو میشوید، احساس غمگینی کنید. این احساسات معمولا کوتاهمدت هستند. اما هنگامی که برای مدت طولانی غم و اندوه شدید را تجربه میکنید، ممکن است به یک اختلال خلقی به نام اختلال افسردگی اساسی (Major Depressive Disorder) یا MDD مبتلا باشید. اگر با این مشکل دست و پنجه نرم میکنید، مقاله امروز دیجی روانشناس را از دست ندهید. در این مقاله، شما را با علائم و سبب شناسی افسردگی اساسی آشنا میکنیم و راههای درمان آن را توضیح میدهیم.
افسردگی اساسی چیست؟
افسردگی اساسی در روانشناسی به معنی اختلالی است که باعث احساس غم و اندوه مداوم و از دست دادن علاقه میشود. به این اختلال «افسردگی ماژور» یا «افسردگی بالینی» هم گفته میشود.افسردگی ماژور بر احساس، تفکر و رفتار شما تاثیر میگذارد، به انواع مشکلات عاطفی و جسمی منجر میشود و فعالیتهای عادی روزمره را مختل میکند. حتی گاهی اوقات، ممکن است باعث شود زندگی را بیارزش بدانید.
علائم افسردگی اساسی
برای اینکه مشکل شما MDD تشخیص داده شود، علائم باید روی عملکردتان تاثیر بگذارند و 2 هفته یا بیشتر طول بکشند. علاوه بر این، حداقل یکی از علائم باید خلق افسرده یا از دست دادن علاقه باشد.
رایجترین علائم MDD عبارتند از:
- احساس غم، پوچی یا ناامیدی
- طغیان خشم یا تحریکپذیری، حتی بر سر مسائل کوچک
- علاقه نداشتن به فعالیتهایی که در گذشته از انجام آنها لذت میبردید
- اختلالات خواب، از جمله بیخوابی یا خواب زیاد
- خستگی و کمبود انرژی
- کاهش اشتها و کاهش وزن یا افزایش میل به غذا و افزایش وزن
- اضطراب یا بیقراری
- کاهش سرعت فکر کردن، صحبت کردن یا حرکت دادن بدن
- احساس بیارزشی یا گناه
- مشکل در فکر کردن، تمرکز کردن، تصمیمگیری و به خاطر سپردن موضوعات مختلف
- فکر کردن به مرگ یا خودکشی و اقدام به خودکشی
- مشکلات جسمی که دلیل مشخصی ندارند، مانند کمردرد یا سردرد
اگه نیاز به روانشناس داشتی کلیک کن... جلسه اولت رایگانه
علائم افسردگی اساسی در نوجوانان و کودکان
علائم رایج MDD در کودکان و نوجوانان مشابه بزرگسالان است، اما ممکن است تفاوتهایی هم وجود داشته باشد. در کودکان کم سن و سال، علائم افسردگی شامل غمگینی، تحریکپذیری، نگرانی، درد، امتناع از رفتن به مدرسه یا کمبود وزن است.
از علائم این اختلال در نوجوانان میتوان به غمگینی، تحریکپذیری، احساس بیارزشی، عصبانیت، عملکرد ضعیف در مدرسه، استفاده از مواد مخدر یا الکل، پرخوری یا خواب زیاد، آسیب رساندن به خود و اجتناب از تعاملات اجتماعی اشاره کرد.
علائم افسردگی در سالمندان
افسردگی بخش طبیعی افزایش سن نیست، بنابراین هرگز نباید آن را نادیده بگیرید. متاسفانه، افسردگی اغلب در افراد سالمند تشخیص داده نشده و درمان نمیشود. از سوی دیگر، این افراد ممکن است تمایلی به درخواست کمک نداشته باشند. MDD در سالمندان با علائم زیر همراه است:
- مشکلات حافظه یا تغییرات شخصیتی
- درد جسمی
- خستگی، از دست دادن اشتها، مشکلات خواب یا از دست دادن علاقه به رابطه جنسی
- تمایل به ماندن در خانه و اجتناب از معاشرت با دیگران
- فکر کردن به خودکشی (به ویژه در مردان مسن)
عوارض اختلال افسردگی ماژور
اگر افسردگی درمان نشود، به مشکلات عاطفی، رفتاری و سلامتی منجر میشود که جنبههای مختلف زندگی را تحت تاثیر قرار میدهند. به همین دلیل، گفته میشود بین افسردگی اساسی و از کار افتادگی ارتباط وجود دارد. از عوارض مرتبط با این اختلال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اضافه وزن که خطر ابتلا به بیماری قلبی و دیابت را افزایش میدهد
- درد یا بیماری جسمی
- سوء مصرف الکل یا مواد مخدر
- اضطراب، اختلال هراس یا فوبیای اجتماعی
- درگیریهای خانوادگی و ایجاد مشکل در محل کار یا مدرسه
- انزواطلبی
- فکر کردن به خودکشی یا اقدام به خودکشی
- مرگ زودرس به دلیل ابتلا به مشکلات پزشکی
درمان افسردگی اساسی
MDD اغلب با دارو درمانی و روان درمانی بهبود مییابد. بعضی از تغییرات سبک زندگی هم میتوانند به کاهش علائم کمک کنند. افرادی که MDD شدید دارند یا ممکن است به خود آسیب برسانند، برای دریافت بهترین درمان افسردگی اساسی باید در بیمارستان بستری شوند.
1. داروها
متخصصان غالبا درمان MDD را با تجویز داروهای ضدافسردگی شروع میکنند. این داروها عبارتند از:
مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
داروهای افسردگی اساسی که از نوع SSRIs هستند از تجزیه سروتونین در مغز جلوگیری میکنند. سروتونین یک ماده شیمیایی است که به بهبود خلق و خو و ایجاد الگوی خواب سالم کمک میکند. افراد مبتلا به MDD اغلب دارای سطوح پایین سروتونین هستند.
داروهای شناخته شدهای مثل فلوکستین و سیتالوپرام در دسته داروهای SSRIs قرار میگیرند. آنها عوارض نسبتا کمی دارند و برای اکثر افراد قابل تحمل هستند.
مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نوراپینفرین (SNRIs)، نوع دیگری از داروهای ضدافسردگی هستند که توسط متخصصان تجویز میشوند. اینها روی سروتونین و نوراپینفرین تاثیر میگذارند. اپینفرین هورمونی است که به مدیریت پاسخ جنگ یا گریز کمک میکند.
سایر داروها
داروهای ضدافسردگی سه حلقهای و داروهای ضدافسردگی آتیپیک (مانند بوپروپیون)، زمانی استفاده میشوند که سایر داروها موثر نباشند. این داروها میتوانند عوارض جانبی متعددی ایجاد کنند، از جمله افزایش وزن و خوابآلودگی.
2. روان درمانی
روان درمانی که به آن درمان روانشناختی یا گفتگو درمانی هم گفته میشود، میتواند به طور موثری افراد مبتلا به MDD را درمان کند. روان درمانی به شما کمک میکند که با رویدادهای استرسزا کنار بیایید، مهارتهای ارتباطی خود را بهبود بخشید، عزت نفستان را افزایش دهید و راههای بهتری برای کنار آمدن با چالشها پیدا کنید.
3. تغییر سبک زندگی
شما با ایجاد چند تغییر ساده در عادتهای روزمره خود میتوانید به بهبود علائم افسردگی اساسی کمک کنید:
- رژیم غذایی خود را اصلاح کنید. هیچ غذایی نمیتواند افسردگی را درمان کند، اما انتخاب غذاهای سالم به حفظ سلامت روان کمک میکند. غذاهای حاوی اسید چرب امگا 3 (مثل ماهی سالمون)، ویتامینهای گروه B (مانند لوبیا و غلات کامل) و منیزیم (مثل مغزیجات، دانهها و ماست) را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- از مصرف الکل و غذاهای فرآوری شده خودداری کنید. الکل باعث تضعیف سیستم عصبی میشود و غذاهای فرآوری شده با علائم افسردگی مرتبط هستند.
- ورزش کنید. ورزش، به خصوص در فضای باز و زیر نور متوسط خورشید، میتواند خلق و خوی شما را تقویت کند.
- به اندازه کافی بخوابید. بیشتر بزرگسالان در طول شب به هفت تا 9 ساعت خواب نیاز دارند. اگر به دلیل افسردگی دچار بیخوابی یا پرخوابی شدهاید، با پزشک صحبت کنید.
اگه نیاز به روانشناس داشتی کلیک کن... جلسه اولت رایگانه
کلام پایانی درباره افسردگی اساسی
اختلال افسردگی اساسی، یکی از شایعترین مشکلات سلامت روان است که میتواند هر کسی را گرفتار کند. خوشبختانه، این اختلال قابل درمان است. اگر علائم آن را تجربه کردید، از متخصص سلامت روان کمک بگیرید. هر چقدر زودتر این کار را انجام دهید، سریعتر بهبود مییابید. برای مشورت با روانشناس دیجی روانشناس مراجعه کنید و از متخصص مورد نظر خود وقت بگیرید.