اگه نیاز به روانشناس داشتی کلیک کن... جلسه اولت رایگانه
افسردگی واژهای رایج است که هم در بین مردم عادی و هم در اتاقهای درمان به دفعات رد و بدل میشود. اما افسردگی فقط یک شکل و حالت ندارد. بلکه به دستههای مختلفی تقسیم میشود که هر یک معیارهای تشخیصی و روش درمان مخصوص به خود را دارند. در این مطلب به شکل خفیف اما پایدار آن، یعنی افسردگی مداوم یا دیستایمی میپردازیم.
اختلال افسردگی مداوم یا PDD چیست؟
افسردگی یک اختلال خلقی است که بدن، خلق و خو و افکار شما را درگیر میکند. این اختلال بر تغذیه و خواب، تفکر و احساس شما در مورد خودتان تأثیر میگذارد. بنابراین، حالتی نیست که به معنی نارضایتی یا اندوه مختصر باشد، نشانه ضعف نیست یا چیزی نیست که بتوان با میل شخصی به آن پایان داد.
افراد افسرده نمیتوانند به راحتی از شر آن خلاص شوند و بهبود یابند. کلید رهایی، درمان است. دیستیمیا شکل خفیفتر اما طولانیمدت افسردگی است که به همین دلیل به آن اختلال افسردگی مداوم نیز میگویند. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است گاهی اوقات دچار حملات افسردگی اساسی نیز شوند.
این اختلال در زنان دو برابر مردان دیده میشود. اختلال افسردگی مداوم در فرد بزرگسال باید حداقل به مدت دو سال و در کودکان و نوجوانان حداقل یک سال پایدار باشد. در طول این مدت، علائم نباید بیش از دو ماه متوالی قطع شوند، در غیر این صورت تمام معیارهای اختلال تأیید نمیشود.
شروع این اختلال ممکن است در سنین پایین باشد. به همین دلیل، بررسی علائم در کودکان و نوجوانان، به ویژه آنهایی که در شرایط سخت زندگی میکنند یا دارای سابقه خانوادگی هستند، اهمیت ویژه دارد.
اگه نیاز به روانشناس داشتی کلیک کن... جلسه اولت رایگانه
دلایل افسرده خویی (دیستایمی)
محققان هنوز به طول کامل دلیل ابتلا به افسرده خویی را نمیدانند، اما تحقیقات مشخص کرده است که ابتلا به افسردگی پایدار میتواند نتیجه سطح پایین سروتونین باشد. سروتونین یک هورمون طبیعی است که احساسات ما را کنترل میکند و بر سایر عملکردهای بدن نیز تأثیر میگذارد.
علاوه بر مسائل هورمونی، رویدادهای آسیبزای زندگی نیز میتوانند دلیل دیستیمیا باشند. به عنوان مثال، از دست دادن شغل، بی خانمان شدن، مرگ یکی از عزیزان، حضور در محل وقوع یک جرم یا مواردی از این دست ممکن است محرکهای دیس تایمی باشند.
همچنین، ژنتیک نیز در این مسئله دخیل است. تحقیقات نشان میدهند که وجود سابقه خانوادگی ابتلا به افسردگی، خطر ابتلا به آن را در فرد دو برابر میکند.
علائم افسردگی پایدار
علامت اصلی PDD حالت غم، ضعف یا خلق پایین در بیشتر روزها است. و برای تأیید تشخیص، این حالت باید حداقل 2 سال در فرد ادامه داشته باشد. علائم افسردگی مداوم در کودکان و نوجوانان ممکن است به جای خلق پایین، به صورت تحریک پذیری بروز کند و برای تأیید تشخیص لازم است که علائم آنها حداقل ۱ سال طول بکشد.
افرادی که دچار دیس تایمی هستند، ممکن است در دورههایی حدوداً یک تا دو ماه خلق طبیعی داشته باشند. این اختلال نوعی افسردگی خفیف است و به همین دلیل ممکن است خانواده و دوستان متوجه ابتلا به آن در فرد نشوند. سایر علائم ابتلا به این اختلال عبارتند از:
- کم اشتهایی یا پرخوری
- اشکال در به خواب رفتن، یا خواب زیاد
- عزت نفس پایین
- تمرکز ضعیف
- انرژی کم
- خستگی
- احساس ناامیدی
- وجود حداقل یک دوره افسردگی اساسی در طول زندگی
- ناتوانی در مراقبت از خود، به ویژه در مورد سالمندان
- احساس انزوا
- کاهش بهرهوری
- احساس گناه
- احساس درماندگی، غم و اندوه
- تحریکپذیری
- از دست دادن علاقه و لذت نسبت به فعالیتهای روزانه
تصور اشتباهی وجود دارد که PDD به اندازه اختلال افسردگی اساسی، اختلال شدیدی به شمار نمی رود. اما تحقیقات نشان میدهند که ناتوانکنندگی این بیماری، مانند کاهش بهرهوری در کار و مدرسه و لذت نبردن از فعالیت های روزمره، ممکن است به همان اندازه اختلال افسردگی اساسی باشد.
میزان علائم اختلال افسردگی مداوم کمتر از اساسی است، اما از آنجا که مدتها ادامه پیدا میکند، بسیاری از بیماران تصور میکنند علائم آنها تنها بخشی از شخصیتشان است. بنابراین، اقدامی برای درمان نمی کنند و این مانع از گذراندن یک زندگی باکیفیت و شاد میشود.
تشخیص افسردگی مداوم (دیستمیا)
هر چند این اختلال شکل خفیف افسردگی است، اما مزمن بودن آن باعث کاهش کلی کیفیت زندگی، اشکال در محیط کار، زندگی شخصی و مدرسه میشود. عدم مراجعه برای درمان نیز میتواند باعث پیچیدهتر شدن شرایط شود.
اگه نیاز به روانشناس داشتی کلیک کن... جلسه اولت رایگانه
در صورتی که بر اساس علائم تشخیصی ذکر شده، تصور میکنید دچار اختلال افسردگی پایدار هستید، با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید. تشخیص از طریق گفتگو صورت میگیرد. معمولاً سوالات زیر در مصاحبه تشخیصی پرسیده میشود:
- آیا زیاد احساس غمگینی میکنید؟
- آیا دلایل خاصی وجود دارد که احساس ناراحتی میکنید؟
- برای خوابیدن مشکل دارید؟
- در تمرکز مشکل دارید؟
- از داروی خاصی استفاده میکنید؟
- چه مدت است که این علائم را داشتهاید؟
- علائم همیشه وجود دارد، یا میآیند و میروند؟
درمان افسردگی پایدار (PDD)
موثرترین درمان برای افسردگی مداوم ترکیبی از داروها و گفتگو درمانی یا مشاوره است. داروهای ضد افسردگی داروهای تجویزی هستند که میتوانند افسردگی را تسکین دهند. انواع مختلفی از داروها برای درمان افسردگی وجود دارد.
پرکاربردترینها به دو دسته کلی تقسیم میشوند، مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs). اثربخشی داروها به حداقل یک ماه و گاهی بیشتر زمان نیاز دارد.
از این رو، لازم است مصرف دارو را درست همانطور که روانپزشک تجویز کرده است، ادامه دهید. حتی در صورتی که دچار عوارض جانبی آزاردهندهای شدهاید یا احساس بهبودی میکنید، قبل از اقدام به قطع دارو با روانپزشک مشورت کنید.
در کنار دارودرمانی تغییر سبک زندگی نیز مفید است. این اختلال ممکن است سالها ادامه داشته باشد. به همین دلیل، روانشناس و روانپزشک کارهای مختلفی را به فرد پیشنهاد میدهند که به داشتن احساس بهتر کمک میکنند.